Rusya-Azerbaycan Arasında Diplomatik Kriz Tırmanıyor: Büyükelçi Bakanlığa Çağrıldı

Moskova/Bakü, 2 Temmuz 2025 – Rusya Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan’ın Moskova Büyükelçisi Rahman Mustafayev’i, Bakü’nün “dostane olmayan adımları” ve Rus gazetecilerin “yasa dışı şekilde gözaltına alınması” nedeniyle bakanlığa çağırdı. Bu gelişme, iki ülke arasında son günlerde hızla yükselen gerilimin son halkası oldu.

Krizin Kökeni: Yekaterinburg Operasyonu

Kriz, 27 Haziran 2025’te Rusya’nın Yekaterinburg kentinde Azerbaycan kökenli vatandaşlara yönelik polis operasyonunda iki kişinin hayatını kaybetmesiyle başladı. Azerbaycan, operasyonu “etnik temelli yargısız infaz” olarak nitelendirerek sert tepki gösterdi. Buna karşılık, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın Bakü Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Pyotr Volokovıh’ı çağırarak olayın soruşturulmasını ve sorumluların cezalandırılmasını talep etti. Ayrıca, Azerbaycan Kültür Bakanlığı, Rusya ile planlanan tüm kültürel etkinlikleri iptal ettiğini duyurdu.

Sputnik Ofisine Baskın ve Tutuklamalar

30 Haziran’da Azerbaycan polisi, Rus devlet medya kuruluşu Russia Today’in Bakü’deki kolu olan Sputnik Azerbaycan ofisine operasyon düzenledi. Operasyonda, ofisin Yayın Kurulu Başkanı İgor Kartavıh ve Genel Yayın Yönetmeni Yevgeniy Belousov, “yasa dışı finansman” ve “FSB ajanı” suçlamalarıyla gözaltına alındı. Yerel kaynaklar, bu operasyonun Yekaterinburg’daki olaylara misilleme olarak gerçekleştirildiğini öne sürüyor. Azerbaycan İçişleri Bakanlığı, Sputnik’in akreditasyonu askıya alınmasına rağmen faaliyetlerini sürdürdüğünü belirtti.

Rusya’dan Sert Tepki

Rusya Dışişleri Bakanlığı, operasyonun ardından yaptığı açıklamada, Azerbaycan’ın “dostane olmayan eylemleri” ve Rus gazetecilerin “haksız yere gözaltına alınması”nı kınadı. Bakanlık, Büyükelçi Mustafayev’e protesto notası vererek gözaltına alınan gazetecilerin derhal serbest bırakılmasını talep etti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, “Bu tür adımlar, Rusya-Azerbaycan ilişkilerinin ruhuna ve uluslararası normlara aykırıdır. İyi ilişkilerimizin devam etmesini arzu ediyoruz,” dedi. Ancak, Peskov’un diyalog çağrısına rağmen, iki ülke arasındaki tansiyon düşmedi.

Geçmişten Gelen Gerilimler

Rusya ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler, geçmişte de iniş çıkışlarla doluydu. 2024’te Azerbaycan’a ait bir uçağın düşürülmesi, iki ülke arasında ciddi bir krize yol açmıştı. Ayrıca, Azerbaycan’ın 2025’te Sputnik’in faaliyetlerini kısıtlama kararı ve Rusya’nın Ermenistan’la ilişkileri, Bakü-Moskova hattında güven krizini derinleştirdi. Son olaylar, bu birikimin bir dışa vurumu olarak değerlendiriliyor.

Diplomatik Çözüm Arayışı

Her iki ülke de birbirini uluslararası normları ihlal etmekle suçlarken, diplomatik çözüm arayışları devam ediyor. Azerbaycan, Rusya’yı Yekaterinburg’daki olaylarla ilgili şeffaf bir soruşturma yapmaya çağırırken, Rusya, Bakü’nün Sputnik operasyonunu “provokasyon” olarak nitelendiriyor. Analistler, bu krizin, özellikle Kafkasya’daki stratejik dengeler ve enerji projeleri bağlamında, bölgesel etkiler yaratabileceğini belirtiyor.

Gelişmeler, iki ülke arasındaki ilişkilerin geleceği açısından yakından takip ediliyor.