Rusya, 'yabancı ajanlara' ilişkin tutumunu ortaya koydu

VTsIOM Analitik Merkezi tarafından gerçekleştirilmiş olan güncel bir ankete göre, Rus halkının yaklaşık %66’sı yabancı fon alan ve siyasi faaliyet yürüten kişi ya da kuruluşların yabancı ajan olarak tanımlanmasını savunuyor. Bu oran, üç yıl önceki ankette ifade edilen desteğin (yaklaşık %50) oldukça üzerinde.

Anket sonuçlarında, ‘yabancı ajan’ ifadesinin genel olarak olumsuz çağrışımlara sahip olduğu görülüyor. Çoğunluk bu terimi ‘düşman’ ve ‘casus’ kavramlarıyla ilişkilendirirken, muhalifler ya da liberal kesimlerle ilgili çağrışımlar ise çok daha seyrek, oran olarak %2 ile %4 arasında değişiyor. Buna ek olarak, yanıt verenlerin yalnızca %4’ü yabancı ajanlara karşı olumlu bir tutum sergilerken, eşit sayıda kişi bu statüyü ‘saçma’ ve ‘aptallık’ gibi olumsuz nitelemelerle değerlendirdi.

VTsIOM’un açıklamasında, halk arasında yabancı ajan teriminin sadece farklı görüş sahibi bir kişi olmadığını, aynı zamanda yurda karşı hareket eden bir hain veya düşman olarak algılandığı belirtildi. Bu terminolojinin büyük ölçüde stigmatize edildiği, ancak görece küçük bir azınlığın yabancı ajanları muhalefet ve gerçekleri savunan bireyler olarak gördüğü vurgulandı.

Anayasal mevzuatta yabancı ajan tanımının ankette kullanılan ifadenin çok daha geniş olduğunu belirtmekte fayda var. Yasalara göre, yabancı ajan; siyasi faaliyetlerde bulunan, askeri ve askeri-teknik bilgi toplayan, çok sayıda alıcıya mesaj ve materyaller dağıtan veya üretimine katılan, yabancı fon alan veya başka şekilde yabancı etkisine maruz kalan kişi olarak tanımlanıyor.

Bununla birlikte, ankete katılanların %57’si yabancı ajan statüsüne sahip olduğunu düşündüğü en az bir ismi anmayı kabul etti. Bu oran 2022’de %43 seviyesindeydi. En çok anılan isimler arasında, gerçekte Adalet Bakanlığı siciline kayıtlı olmayan sanatçı Maxim Galkin (%28) ve eşi şarkıcı Alla Pugacheva (%13) bulunuyor. VTsIOM Medya Merkezi Başkanı Yana Shiryaeva, bu durumun ünlü şahsiyetlerin ‘dış tehdit’ simgesi haline gelmesiyle, resmi yasal çerçeveden bağımsız olarak kamuoyunda kınama nesnesi haline gelmelerinin kolektif bir yansıması olduğunu belirtti.