ABD'nin kamu borcu rekor kırdı: Ekonominin tahtı sallanıyor!

ABD’nin kamu borcu, 2 Ağustos’ta ulaşılan 37 trilyon dolar seviyesinden sadece 82 gün içinde 1 trilyon dolar daha artarak, 22 Ekim itibarıyla 38 trilyon doları aşmıştır. ABD Hazine Bakanlığı’nın verilerine göre kamu borcunun bu denli hızlı büyümesi, ülke ekonomisi üzerinde ciddi baskılar yaratmaktadır.

Peter G. Peterson Vakfı’nın açıkladığına göre, bu borç miktarı ABD’de kişi başına yaklaşık 111 bin dolar borç yükü anlamına gelmektedir. Ayrıca, ABD’nin dış borcunun Çin, Hindistan, Japonya, Almanya ve İngiltere’nin toplam gayrisafi yurtiçi hasılalarının eriştiği seviyede olduğu belirtilmektedir.

Temsilciler Meclisi Bütçe Komisyonu Başkanı Jodey Arrington, kamu borcunu ‘‘ABD’nin sıradaki büyük savaşı’’ olarak tanımlamakta ve borcun Avrupa Birliği’nin ekonomik üretiminin iki katına eşit olduğunu, ayrıca İngiltere’nin yıllık bütçesinden 20 kat daha fazla olduğunu söylemektedir. Bu yükün, 18 yaş altındaki her Amerikalı genç için 500 bin dolarlık somut bir mali yük oluşturduğu ifade edilmektedir.

Arrington, borcun yönetilmemesi durumunda ABD’nin dünya liderliği ve genç nesillerin geleceğinin tehlikeye gireceği uyarısında bulunmuş ve bu ‘‘savaşı’’ kazanmak için ulusal cesaret ve sorumlu müdahalelerin şart olduğunu belirtmiştir.

39 TRİLYON DOLARI GEÇMESİ BEKLENİYOR

Kongre Bütçe Ofisi (CBO) ise borcun, 2047 yılına kadar ABD’nin gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 200’üne yükselebileceğini öngörmektedir. Ekonomistler, mevcut hızla artan borcun birkaç ay içinde 39 trilyon doları geçmesinin beklendiğini vurgulamaktadır.

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, ABD’nin kredi notunu Mayıs ayında AAA’dan AA1’e düşürmüş; bunun sebepleri arasında büyük yıllık bütçe açıkları ve faiz yüklerinin artması yer almaktadır. Mevcut borcun sadece büyüklüğü değil, aynı zamanda bu borca ödenen faizin de ABD ekonomisi için büyük bir sorun olduğu kabul edilmektedir. Eylül ayında bu faiz ödemeleri 1,21 trilyon dolara ulaşarak 2025 mali yılının federal harcamalarının yüzde 17’sini oluşturmuştur. Üstelik faiz oranları 2021’den bu yana önemli bir artış yaşamıştır.

Kamu borcunun bu seviyelere gelmesinde, ABD’nin yaşlanan nüfusu nedeniyle artan sosyal güvenlik ve sağlık harcamaları, 11 Eylül sonrası savunma harcamalarının yükselmesi, 2008 finansal krizi ve Covid-19 pandemisi etkisiyle çıkartılan yardım paketleri ve uzun vadeli bütçelerin onaylanmaması gibi faktörler etkili olmuştur.

HALK ÜZERİNDE EKONOMİK YÜK OLUŞTURUYOR

Borç krizi, sadece hükümetin mali durumu değil, hane halkı üzerindeki etkileriyle de önemli bir ekonomik risk teşkil etmektedir. Artan kredi faizleri, azalan yatırımlar, sınırlı ücret artışları ve yükselen enflasyon vatandaşların yaşam standartlarını zorlamaktadır. Ayrıca sosyal programlarda olası kesintiler gündemdeki diğer bir risk alanıdır.

ABD Başkanı Donald Trump, kamu borcunun azaltılması için zengin göçmenlere ‘‘Altın Kart’’ vizesi sunulmasını önermiştir. Bu öneriye göre, 5 milyon dolar karşılığında Amerikan vatandaşlığına giden bir süreç işletilerek milyarlarca dolarlık kaynak yaratılması hedeflenmektedir.

Geçmiş verilere bakıldığında, ABD’nin kamu borcu 1982 yılında 1 trilyon dolar eşiğini aşmış, 2008 yılında ise 10 trilyon dolara yükselmiştir. 2024 yılında art arda birkaç kez yeni rekorlar kıran borç, Kongre Bütçe Ofisi’nin tahminlerine göre 2027 yılında 40 trilyon doları aşacaktır. Bu durum, ABD ekonomisinin hem ulusal hem de küresel ölçekte karşı karşıya olduğu önemli finansal zorlukları göstermektedir.