CHP ve Yeni Yol Grubu İmralı'ya gitmeyecek, karar neye işaret ediyor?

TBMM Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu bünyesinde AKP, MHP ve DEM Parti’den birer üyenin yer aldığı heyetin İmralı Adası’na giderek PKK lideri Abdullah Öcalan ile görüşme yapma planı kesinleşmiştir. Buna karşın CHP ile DEVA, Gelecek ve Saadet partilerinin Meclis içinde birlikte oluşturduğu Yeniyol Partisi grubu, bu ziyarete üye vermeme kararı almıştır.

Bu ziyaretin, hem iktidar hem de muhalefet cephesinde “siyasi sonuçlarının olacağı” vurgulanmaktadır. İmralı ziyareti konusundaki karar, 21 Kasım Cuma günü komisyonda yapılan oylama ile netlik kazanmış; Öcalan’ın ilk kez Meclis heyeti tarafından ziyaret edilecek olması, görüşmelerin de TBMM tutanaklarına geçirilmesi nedeniyle büyük önem taşımaktadır.

AKP ve CHP’nin ortak kaygısı toplum ve parti tabanlarının İmralı konusundaki hassasiyetidir. Kamuoyu anketleri, özellikle AKP’nin “Terörsüz Türkiye” olarak tanımladığı barış sürecine geniş destek olduğunu gösterse de, komisyonun İmralı’ya gitme kararına destek önemli ölçüde düşmektedir. Ziyarete en çok gençlerin tepki gösterdiği gözlemlenmektedir. AKP’nin ziyaret onayını üç ana etken etkilemiştir: MHP lideri Devlet Bahçeli’nin “İmralı’ya kendim giderim” açıklaması, güvenlik bürokrasisinden gelen silah bırakma sürecine olumlu katkı beklentisi ve Suriye’deki güncel gelişmeler.

CHP ANKET SONUÇLARINI TAKİP EDİYOR

CHP ise kritik kararlarını sık sık anket sonuçları ile değerlendirmekte, hem kendi seçmeni hem de geniş toplum kesimindeki desteğin düşük olmasını göz önünde bulundurarak ziyaret için üye vermeme kararını netleştirmiştir. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir bu kararı “Millet rıza göstermiyor” sözleriyle açıklamıştır.

CHP içindeki farklı görüşler olmasına rağmen, genel eğilim TBMM’nin Öcalan’a meşruiyet sağlamaması yönündedir. CHP içinde İspanya’daki ETA ve İngiltere’deki İRA örneklerine işaret edilerek, parlamentoların örgüt liderlerini muhatap almamasının tercih edildiği belirtilmektedir.

Partinin bir başka kaygısı ise yaklaşan 39. Olağan Kurultay’da İmralı konusunun olumsuz yansımalarının önlenmesidir. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un koordinatör grup başkanvekilleri ile yaptığı toplantıda CHP’nin kurultay sonrasını tercih ettiği ancak diğer partilerin ısrarı nedeniyle kararın erkene alındığı aktarıldı.

CHP’NİN TARİHSEL TRAVMALARI ÖNEMLİ ROL OYNUYOR

Ayrıca CHP’de tarihsel travmaların etkisi de önemli rol oynamıştır. 1989’da Kürt konferansına katılan milletvekillerinin SHP’den ihracı üzerinden yaşanan olaylar, partide benzer ayrışmalara meydan verilmemesini gerektiriyor. DEM Parti’nin İmralı’nın Kürt seçmen üzerindeki etkisini gündemde tutması CHP’de bir dayatma algısı yaratmış ve rahatsızlık yaratmıştır.

CHP İmralı heyetine üye göndermemesine rağmen komisyonda kalmaya devam ederek sürece desteği sürdüreceğini ifade eder. Parti kurmayları, CHP’nin Kürt sorununa dair demokratikleşmeye vurgu yapan gelenekten geldiğini ve DEM Parti ile bu noktada ortak hareket ettiklerini kaydetmektedir. Ayrıca iki parti tabanının da siyasi davalar ve kayyum uygulamaları gibi antidemokratik süreçlerden etkilendiği, bu nedenle CHP’nin kaygılarının Kürt seçmenler tarafından anlaşılacağı görüşü yaygındır.

İktidar cephesinde ise CHP’nin kararı ‘‘siyasetsizlik’’, ‘‘siyasi intihar’’ olarak yorumlanmakta ve bu durumun 2028 seçimlerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan lehine etkileyebileceği düşünülmektedir. AKP, İmralı ziyaretinin Meclisin ortak kararı olmasını isterken, CHP ve Yeniyol grubunun ret kararı bu planları sekteye uğratmıştır.

DEM Parti içinde ise CHP’nin İmralı kararı, 2016 yılında milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılması sonrası yaşanan süreçten sonraki en önemli kırılma olarak değerlendirilmektedir. Haklarında seçim iş birliği resmi veya örtülü olarak yapılan DEM Parti üyeleri, CHP’yi milliyetçi çizgiye yönelmekle eleştirmektedir. Ancak yine de ilişkilerin tamamen kopmasının istenmediği, CHP’nin sürece katılımının sürecin toplumsallaşması ve AKP-MHP ittifakına karşı demokratikleşme taleplerinin sade paylaşımı için önemli olduğu vurgulanmaktadır.