Ankara yüzünü Doğu'ya mı dönüyor? Türkiye-Çin ilişkilerinde yeni dönem

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Çin’in Şanghay şehrinde Çin Gümrükler Genel İdaresi Başkanı Sun Meycün ile gerçekleştirdiği toplantıda, Türkiye’den Çin’e ihraç edilecek yabani ve yetiştiricilik yoluyla elde edilmiş su ürünleri için inceleme ve sağlık şartlarını kapsayan protokoller imzalandı. Bu protokoller somon, çipura ve levrek ihracatının önünü açarken, ayrıca Türkiye’nin badem ihracatının inceleme ve karantina süreçlerine ilişkin bir protokol daha kabul edildi. 

Bakan Yumaklı, Türkiye’nin Çin ile tarım alanında işbirliğini daha da geliştirmek istediğini vurguladı. Çin’in küresel tarım ürünleri ticaretindeki önemli rolüne dikkati çekerek, 2024’te Çin’in toplam dış ticaret hacminin yaklaşık 6 trilyon dolar olduğunu ve bunun yaklaşık yüzde 5’lik kısmının tarım ürünlerinden oluştuğunu belirtti. Ancak iki ülke arasındaki tarım ürünleri ticaret hacminin 789 milyon dolar seviyesinde kalmasının, işbirliğinde büyük potansiyel bulunduğunu gösterdiğini söyledi. 

TÜRKİYE’NİN LİDER OLDUĞU ÜRÜNLER DE GÜNDEMDE

Yumaklı, teknik ekiplerin iki ülke arasında çalışmalarını sürdürdüğünü ve Türkiye ile Çin Tarım ve Kırsal İşler Bakanlıkları heyetlerinin Pekin’de Tarım Yürütme Komitesi Üçüncü Dönem Toplantısı’nı gerçekleştirdiğini ifade etti. Ayrıca, Türkiye’nin ihracat talebinin yoğun olduğu kanatlı ürünler grubunda Çin ile işbirliği potansiyeline dikkat çekti. Türkiye’nin fındık, Antep fıstığı, kuru üzüm, kayısı ve incir gibi ürünlerde dünya lideri konumunda olduğunu, kiraz ihracatında ise Şili ve Amerika’nın ardından üçüncü büyük ihracatçı konumunda olduğunu belirtti. 

Yumaklı, Çin pazarına kiraz ihracatının COVID-19 nedeniyle askıya alındığını ancak süreçlerin yeniden başlatılması için teknik çalışmaların yapıldığını söyledi. Turunçgil ihracatında ise zararlılarla ilgili rapor hazırlığı ve teknik heyetin ziyareti için iletişimin sürdüğünü ifade etti. Tarım ve Orman Bakanı, iki ülke arasındaki samimi ve yapıcı diyalogun gıda güvenliği açısından bölgesel ve küresel önem taşıdığını vurguladı. 

Çin Gümrükler Genel İdaresi Başkanı Sun Meijun ise Çin-Türkiye ekonomik ve ticari ilişkilerinin hızla geliştiğini, Çin’in Türkiye’nin ikinci büyük ticari ortağı haline geldiğini kaydetti. Sun, Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in stratejik işbirliğini vurguladıklarını anımsattı. İmzalanan protokollerin taraflar arasında daha yakın işbirliğinin ve artan temasların başlangıcı olmasını beklediklerini, Türk tarım ürünlerinin Çin sofralarına ulaşacağına inandığını dile getirdi.