Avrupa Birliği, Rusya’dan Gaz İthalatını Tamamen Durduruyor!

Avrupa Birliği, Enerji Güvenliği Kapsamında Rusya’dan Doğal Gaz ve LNG Alımını Aşamalı Olarak Yasaklamaya Hazırlanıyor

Avrupa Birliği Komisyonu, 17 Haziran 2025’te, üye ülkelerin Rusya’dan doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatını 2027 yılının sonuna kadar tamamen durdurmayı hedefleyen bir yasa tasarısını kamuoyuyla paylaştı. Tasarı, 2026’dan itibaren yeni anlaşmaların yapılmasını engellemeyi ve mevcut sözleşmelerin feshedilmesini öngörüyor. Bu hamle, Rusya’ya olan enerji bağımlılığını azaltmayı amaçlarken, fiyat oynaklıkları ve tedarik güvenliği risklerine karşı kademeli bir geçiş süreci planlanıyor.

Yeni Anlaşmalara Engel, Mevcut Sözleşmelere Aşamalı Veda

AB Komisyonu’nun hazırladığı yasa tasarısına göre, üye ülkeler Rusya’dan boru hattı gazı ve LNG ithalatını sonlandıracak. Bu doğrultuda, 1 Ocak 2026’dan itibaren Rusya ile yeni doğal gaz tedarik anlaşması yapılması yasaklanacak.
17 Haziran 2025 öncesinde imzalanmış kısa vadeli sözleşmeler kapsamında ithalat ise 17 Haziran 2026’ya kadar devam edebilecek. Denize kıyısı olmayan bazı üye ülkeler için uzun vadeli boru hattı gazı sözleşmelerine ise 2027 sonuna kadar geçici bir muafiyet tanınacak. Tasarıya göre, bu geçiş dönemiyle birlikte AB genelinde Rus gazı kullanımı 1 Ocak 2028 itibarıyla tamamen bitecek.

LNG Terminal Anlaşmalarına Kısıtlama ve Bildirim Zorunluluğu

Yasa tasarısı, yalnızca gaz ithalatını değil, LNG altyapısını da kapsıyor. Rusya veya Rus şirketleriyle LNG terminal hizmetleri için uzun vadeli yeni anlaşmaların yapılması engellenecek. Bu sayede mevcut terminal kapasitelerinin farklı tedarikçilere yönlendirilmesi hedefleniyor.

Ayrıca, Rus gazı tedarik sözleşmelerini devam ettiren şirketlerin, bu anlaşmalara ilişkin detayları Avrupa Komisyonu’na bildirmesi zorunlu hale getirilecek. Bu bilgiler ışığında, sürecin denetimi Avrupa Komisyonu ve Avrupa Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı (ACER) tarafından ortaklaşa yürütülecek.
Enerji tedarik güvenliğine yönelik bir tehdit ortaya çıkması durumunda, AB hızlı müdahale yetkisine sahip olacak. Böylece enerji piyasalarında oluşabilecek ani değişimlere karşı önceden önlem alınması amaçlanıyor.

Yasa Tasarısının Süreci, Onay Aşamaları ve Üye Ülkelerin Tutumu

AB Komisyonu tarafından sunulan bu yasa tasarısının yürürlüğe girebilmesi için Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Konseyi’nde üye ülkelerin nitelikli çoğunluk onayı alması gerekiyor. Tasarının yasalaşması, AB’nin enerji politikalarında tarihe geçecek en sert tedarik yönü değişimlerinden biri olarak görülüyor.

AB, 2021 yılında doğal gaz ihtiyacının yüzde 45’ini Rusya’dan sağlarken, bu oran 2024’te yüzde 19’a kadar düştü. Ancak birçok üye ülke hala Rusya’dan hem boru hattı gazı hem de LNG almaya devam ediyor.
Petrol alanında ise Rusya’nın AB içindeki payı 2022’de yüzde 27 iken, bugün bu oran yüzde 3’e gerilemiş durumda.
Yeni yasa tasarısına en güçlü karşı çıkış Macaristan ve Slovakya’dan geldi. Her iki ülke, enerji fiyatlarının daha da artacağı kaygısıyla Rusya’dan doğal gaz ithalatına yönelik bu tür sert kısıtlamalara karşı olduklarını ifade etti.