Mehmet Uçum: Hukuk ve Siyaset Sahnesinde Öne Çıkan Bir Figür

Mehmet Uçum, Türkiye’de hukukçu, akademisyen ve siyasetçi kimlikleriyle tanınan önemli bir isimdir. Gerek hukuk alanında gerekse siyasi arenada sergilediği etkili duruşuyla dikkatleri üzerine çekmektedir. Şu an itibarıyla Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı olarak görev yapmaktadır.

Eğitim Geçmişi ve Hukuk Kariyeri

1965 yılında Kars’ta doğan Mehmet Uçum, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuştur. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Çalışma Ekonomisi alanında yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamlamıştır. Meslek hayatına serbest avukat olarak başlayan Uçum, İstanbul Barosu’nda çeşitli görevler üstlenmiştir. Çalışma Hukuku Komisyonu’nun kurulmasında öncülük etmiş ve bu komisyonun başkanlığını yapmıştır. Ayrıca, Adli Yargıda Yolsuzluk Araştırmaları ve Faili Meçhul Cinayetler Üzerine İnceleme Projesi gibi önemli çalışmalarda koordinatörlük görevini yürütmüştür.

Sivil Toplum Faaliyetleri ve Akademik Çalışmaları

Mehmet Uçum, demokrasiye katkı sağlamak amacıyla çeşitli platformlarda aktif rol almıştır. Demokratik Açılıma Vatandaş Desteği Platformu ve Yeni Anayasa Platformu’nun kurucuları arasında yer almış ve bu oluşumların sözcülüğünü üstlenmiştir. TESEV (Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı) tarafından yayımlanan anayasa izleme raporlarının hazırlanmasında yazar olarak görev yapmış ve Kamusal Politika ve Demokrasi Çalışmaları Derneği’nin (PODEM) kurucu başkanlığını yürütmüştür. Bunun yanı sıra, 2013 yılında kurulan Âkil İnsanlar Heyeti’nde Doğu Anadolu Grubu üyesi olarak bulunmuştur.

Siyasi Kariyeri

Siyasi hayatında bir dönem Türkiye Komünist Partisi’nde yer alan Uçum, 7 Haziran 2015 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nden (AK Parti) Kars milletvekili seçilerek 25. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev almıştır. Milletvekilliği süresince özellikle anayasal düzenlemeler ve hukuk reformları üzerine yoğun çalışmalar yapmıştır. Milletvekilliği görevinden sonra Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili olarak atanmış, bu görevlerinde Türkiye’nin hukuk sisteminin geliştirilmesi ve yeni anayasa çalışmaları gibi konularda önemli katkılar sağlamıştır.

Tartışmalara Neden Olan Görüşleri

Mehmet Uçum, kamuoyunda sıkça tartışılan açıklamalarıyla da gündeme gelmektedir. Özellikle hukuk ve anayasa konularındaki yorumları, zaman zaman farklı kesimlerden tepkiler almıştır.

1) HÜDA PAR’ın “Kürt Meselesine İnsani Çözüm Çalıştayı”na Yönelik Eleştirileri

Şubat 2025’te HÜDA PAR tarafından Diyarbakır’da düzenlenen “Kürt Meselesine İnsani Çözüm Çalıştayı”nın ardından Mehmet Uçum, çalıştayın sonuç bildirisini sert bir şekilde eleştirmiştir. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadelere yer vermiştir:
“Emperyalist güçlerin Türkiye’yi bölme amacı güden dış Kürt sorunu projesine dayanarak sözde insani çözüm çalıştayı düzenleyenler, sonuç bildirisiyle açıkça Türkiye’nin parçalanmasını savunduklarını ortaya koymuşlardır.”
Bu açıklamaları, çalıştaya katılan bazı AK Parti mensupları tarafından eleştirilmiş olsa da Uçum, görüşlerinde ısrarcı olmuştur.

2) Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yeniden Adaylığı Konusundaki Yorumları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden adaylığıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Mehmet Uçum, Anayasa’nın 116. maddesinin 3. fıkrasına atıfta bulunarak, Meclis’in seçimlerin yenilenmesi yönünde bir karar alması halinde Erdoğan’ın tekrar aday olabileceğini belirtmiştir. Bu durumu “istisnai bir adaylık hali” olarak nitelendiren Uçum, şu açıklamayı yapmıştır:
“Meclis’te 7 Mayıs 2028 öncesinde alınacak bir kararla Cumhurbaşkanımıza adaylık yolu açılabilir. Erdoğan, Türkiye için ulusal bir değerdir. Böylesine güçlü bir lidere sahipken, adaylık imkanının sağlanmasının önemli olduğunu düşünüyorum.”

Kişisel Yaşamı ve İlgi Alanları

Mehmet Uçum, evli ve bir çocuk babasıdır. Özel hayatına dair çok fazla bilgi kamuoyuyla paylaşılmasa da, akademik ve hukuki çalışmalarına büyük bir bağlılık gösterdiği bilinmektedir. Kariyerini, hukuk ve siyaset alanında gerçekleştirdiği derinlemesine analizlerle şekillendirdiği görülmektedir.