Çivi Yazısı Çözüldü, Körzüt Kalesi’nin Eski Adı Ortaya Çıktı

Muradiye ilçesinin Uluşar Mahallesi’nde yer alan kayalık bölgede, Urartu Kralı Minua tarafından yaptırılan Körzüt Kalesi’nde bu yılki kazı çalışmaları start aldı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Arkeoloji Bölümü’nden Dr. Sabahattin Erdoğan’ın liderlik ettiği kazı ekibi, daha önceki çalışmalarda tonlarca ağırlığa sahip bazalt taşlarla inşa edilmiş sur duvarlarını ve iki tapınağı gün yüzüne çıkarmıştı.

Kazılar sırasında iki yıl önce bulunan ve üzerinde altı satırlık çivi yazısı yer alan iki taş tabletin şifresi çözüldü. Bu tabletlerden, bölgenin Urartu dönemindeki isminin ‘Tanrı Haldi’nin kutsal şehri’ olduğu öğrenildi.

“KİMLİĞİNİ BELİRLEDİK”

Kazı alanında her yıl yeni keşiflerle karşılaştıklarını ifade eden Erdoğan, şu açıklamalarda bulundu:
“Çalışmalarımız sırasında elde ettiğimiz önemli bulgular arasında ikinci bir tapınağın ve ‘sitadel’ olarak adlandırdığımız saray yapısının giriş bölümünün ortaya çıkarılması var. Ayrıca kente ulaşımı sağlayan yolların belirlenmesi de büyük bir kazanım.”
“Tapınakta bulduğumuz çivi yazılı tabletlerde geçen bir isim bizi oldukça heyecanlandırdı. Bu isim, Körzüt’ün Urartu dönemindeki adıydı. Körzüt, o dönemde ‘Haldi Patari’ yani ‘Haldi’nin kutsal şehri’ olarak anılıyormuş.”
“Bu bilgiyle kentin tarihsel adını öğrenmiş olduk ve kimliklendirme sürecini tamamladık. Önümüzdeki süreçte tapınak içindeki moloz halindeki taşları temizleyerek, restorasyon projeleri kapsamında tapınağı yeniden ayağa kaldırmayı hedefliyoruz.”
“Kazılar sırasında tabakalanmayı ortaya koyan buluntulara da rastladık. Bunlar arasında Urartu dönemine ait bir ok ucu, Orta Çağ’a tarihlenen sikkeler bulunuyor. Bu sikkeler 10. yüzyıla ait. Ayrıca aynı döneme ait sırlı ve sırsız seramikler de ele geçirildi. Bunlar, 2025 yılının en dikkat çekici buluntuları arasında yer alıyor.”

“HER UYGARLIĞIN BECEREBİLECEĞİ BİR İŞ DEĞİL”

Kazılara destek veren İstanbul Üniversitesi’nden Dr. Can Avcı ise 6-12 ton ağırlığındaki bazalt taşları üst üste yerleştirerek yapı inşa etmenin ve dokuz metre genişliğinde surlar örmenin her uygarlığın başarabileceği bir iş olmadığını vurgulayarak şunları dile getirdi:
“Körzüt kenti, yani diğer adıyla ‘Haldi Patari’, en başından beri diğer Urartu şehirlerindeki görkemi yansıtıyor. Bu durum, kentin ne denli büyük, stratejik ve çevresine hâkim bir güce sahip olduğunu açıkça ortaya koyuyor.”
“6-12 tonluk taşların arazi eğimine karşı dayanıklılığı ve statik duruşu, muazzam bir mühendislik bilgisi ve büyük bir iş gücü gerektiriyor.”

“Sitadeli çevreleyen surlarda kullanılan taşlar, belki de Urartu kentlerinde şimdiye kadar görülen en büyük taşlar. Üstelik bazalt olmaları nedeniyle ağırlıkları daha da artıyor.”