Denizli’de 2050 Yıllık Meclis Yapısı Gün Yüzüne Çıktı

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Laodikya Antik Kenti’nde gerçekleştirilen son kazı çalışmaları sırasında 2050 yıllık bir meclis binası keşfedildi. Kazı Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, bu yapının 750 yıl boyunca aralıksız bir şekilde faaliyet gösterdiğini belirterek, “Milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullanıldığını göz önünde bulundurursak, Laodikya’da idari, yönetimsel ve yargısal işlevleriyle yaklaşık 750 yıl hizmet vermiş, son derece önemli bir yapıdan bahsediyoruz” ifadelerini kullandı.

Tarihi milattan önce 5 bin 500’lü yıllara uzanan bu antik kent, 22 yıllık kazı ve restorasyon çalışmaları sonucunda ortaya çıkarıldı. Çalışmalar sırasında fresklerle süslü traverten bloklar, Roma İmparatoru Marcus Ulpius Nerva Traianus’a ait 3 metrelik bir heykel, Traian Çeşmesi, rahip başı heykeli ve Skylla grubu heykelleri gibi önemli buluntulara rastlandı. Bu yıl kazıların meclis binasına odaklanmasıyla birlikte, kentin merkezi konumundaki bu yapı da gün ışığına kavuştu.

Prof. Dr. Şimşek, böyle bir mimari üslupla ilk kez karşılaştıklarını vurgulayarak, Laodikya’nın Anadolu’nun en büyük metropollerinden biri olduğunu dile getirdi. Meclis binasının kentin yargı işlerinde ana merkez olarak hizmet verdiğini ifade eden Şimşek, “Bu yapı, 7-10 kentin idari işlerini yürüten bir merkez konumundaydı. Kazılara başladığımızda, çevre duvarlarının beş köşeli, ön tarafıyla birlikte ise altıgen bir plan sergilediğini fark ettik. Bu tür bir mimari tasarım bizler için bir ilk” dedi.

Üst ve alt oturma sıralarının ortaya çıkarıldığını, alt kısmın tamamen sağlam bir şekilde korunduğunu belirten Şimşek, bu sıralarda meclis başkanı ve üyelerinin isimlerinin yazılı olduğunu, böylece o dönemde görev yapan meclis üyelerini tanıyabildiklerini aktardı.

Şimşek, meclis üyelerinin yaşlılar, gençler ve halktan kişilerden oluştuğunu tespit ettiklerini, binada alt bölümde 8, üst bölümde 9 olmak üzere toplam 17 oturma sırası bulunduğunu belirtti. Ayrıca şu bilgileri paylaştı:
“Bu yapının İmparator Augustus döneminde, yani milattan önce 1. yüzyılın ortalarından sonra inşa edildiğini biliyoruz. Milattan sonra 7. yüzyılda kent taşınana dek bu meclis binası aktif bir şekilde kullanılmış. Oturma sıralarının boyutlarını değerlendirdiğimizde, yaklaşık 600-800 üyenin burada yer aldığını tahmin ediyoruz. Laodikya, Frigya bölgesinin başkenti olduktan sonra bu bina aynı zamanda bir yargı merkezi haline gelmiştir.”

İMPARATORLUĞUN YÖNETİM MERKEZİ

Kazılar sırasında oturur vaziyette bulunan bir heykelin, o dönemin idarecisi, baş yargıcı ve yöneticisi olduğunu düşündüklerini ifade eden Şimşek, “Bu heykel milattan sonra 2. yüzyıla tarihleniyor. Ancak üzerine yerleştirilen baş kısmı 400’lü yıllara ait. Bu da bize, yargılama sisteminin devam ettiği süreçte baş yargıçların değiştiğini ve zamanla yeni başkanların ya da yargıçların portrelerinin yapılıp buraya yerleştirildiğini gösteriyor. Bu özelliğiyle de eşsiz bir yapı. Augustus döneminden milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullanımda kalmış. Milattan sonra 129 yılında İmparator Hadrian’ın burayı ziyareti sonrası geniş çaplı bir yenileme yapılmış. Mimari bloklar bu durumu açıkça ortaya koyuyor” şeklinde konuştu.

Meclis binasındaki kazı çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğunu dile getiren Şimşek, şu açıklamalarda bulundu:
“2050 yıllık bir yapıdan bahsediyoruz. Milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullanıldığını hesaba katarsak, Laodikya’da yaklaşık 750 yıl boyunca idari, yönetimsel ve yargısal işlevleriyle kesintisiz bir şekilde hizmet vermiş, oldukça değerli bir yapı. Hemen önünde siyasi bir agora olduğunu düşünüyoruz. Meclis binasının iki yanında arşiv odaları bulunuyor. Agoranın güneyinde ise Anadolu’nun en büyük hamam komplekslerinden biri olan Güney Hamam Kompleksi ve hemen yanında Anadolu’nun en büyük stadyumu yer alıyor. Burası, özellikle imparatorluk döneminde Laodikya’nın ‘yönetim merkezi’ olarak tanımlayabileceğimiz, son derece kritik bir alan.”