İşte Kömürü Bırakan OECD Ülkeleri

OECD verilerine göre ülkelerin enerji politikalarında kömürden çıkış süreçleri farklılık gösteriyor. Bazı ülkeler hiç kömürlü termik santral kurmazken, bazıları onlarca yıl önce kömürü terk etti, bazıları ise önümüzdeki 10–30 yıl içinde kömürden tamamen çıkmayı planlıyor.

Kömürlü santrali hiç bulunmayan ülkeler arasında Kosta Rika, Estonya ve Litvanya yer alıyor. Bu ülkeler enerji üretiminde yenilenebilir kaynaklara yönelerek kömüre hiç ihtiyaç duymadı.

Kömürü yıllar önce terk edenler arasında İzlanda (1950), İsviçre (1961), Lüksemburg (1998), Letonya (2010), Belçika (2016), İsveç (2020), Avusturya (2020), Portekiz (2021), Norveç (2023), Slovakya (2024) ve Birleşik Krallık (2024) bulunuyor. Bu ülkeler enerji dönüşümünü çoktan tamamladı.

Önümüzdeki yıllarda kömürü bırakacak ülkeler ise şu şekilde: İspanya, İtalya, İsrail ve İrlanda (2025), Fransa (2027), Danimarka ve Yunanistan (2028), Macaristan, Finlandiya ve Hollanda (2029), Yeni Zelanda, Şili ve Kanada (2030), Çekya ve Slovenya (2033), ABD (2035), Almanya (2038), Polonya (2049) ve Güney Kore (2050).

Buna karşın hâlâ kömürden çıkış için resmi bir tarih açıklamayan OECD ülkeleri de mevcut. Bu listede Meksika, Avustralya, Türkiye, Kolombiya ve Japonya bulunuyor.

Türkiye Neden Geri Kalıyor?

Türkiye’nin kömürden çıkış için tarih açıklamayan ülkeler arasında yer alması dikkat çekiyor. Bunun başlıca nedenleri arasında enerjide dışa bağımlılığı azaltma isteği, yerli linyit rezervlerinin elektrik üretiminde kullanılması ve yenilenebilir yatırımların henüz tam kapasiteye ulaşmamış olması gösteriliyor.

OECD ülkeleri içinde kömürden en geç çıkacak olanlar arasında Almanya (2038), Polonya (2049) ve Güney Kore (2050) yer alıyor. Türkiye’nin bu listeye bile dahil olmaması, enerji politikalarında net bir takvim sunmadığını ortaya koyuyor. Bu durum uluslararası iklim taahhütleri açısından eleştirilere yol açıyor.

Öte yandan Türkiye’de son yıllarda güneş ve rüzgâr yatırımlarında ciddi artış yaşanıyor. Ancak kömürden çıkış için somut bir tarih belirlenmemesi, ülkenin yeşil dönüşümde hız kaybettiği yorumlarını güçlendiriyor.

Kömürü hiç kullanmayan veya yıllar önce bırakmış olan ülkeler, bugün enerji portföylerinde daha temiz bir tabloya sahip. Bu da onların karbon nötr hedeflerine ulaşmasını kolaylaştırıyor. Türkiye’nin ise hâlâ kömüre bağımlı olması, gelecekte karbon vergileri ve yeşil mutabakat uyum maliyetleri açısından ekonomik bir yük getirebilir.

Kömürsüz enerjiye geçen ilk ülke hangisi?

İzlanda 1950’de kömürden tamamen çıkış yapan ilk OECD ülkesi oldu.

Avrupa’da kömürü en erken terk eden ülkeler kimler?

İsviçre 1961’de, Lüksemburg ise 1998’de kömürü bıraktı.

Türkiye kömürden çıkacak mı?

Türkiye, OECD ülkeleri arasında kömürden çıkış için tarih açıklamayan ülkeler arasında yer alıyor.

En geç kömürden çıkacak ülkeler hangileri?

Polonya 2049, Güney Kore ise 2050’de kömürden çıkmayı planlıyor.