Mikroplastikler kemiklerimizin derinliklerine kadar ulaşabiliyor

Dünya genelinde plastik kirliliği giderek artarken, mikroplastiklerin etkileri de kapsamlı şekilde araştırılmaya başlandı. Son yapılan çalışmalar, mikroplastik parçacıklarının sadece dış çevre ve solunan hava yoluyla değil, insan vücudunun derin dokularına, özellikle de kemiklere kadar ulaştığını gösteriyor.

Osteoporosis International dergisinde yayımlanan ve 62 farklı araştırmayı bir araya getiren kapsamlı bir inceleme, 5 milimetreden küçük mikroplastik ve nanoplastik parçacıkların kemik sağlığını doğrudan etkileyebileceğini ortaya koydu. Brezilya Campinas Eyalet Üniversitesi’nden tıp bilimci Rodrigo Bueno de Oliveira, mikroplastiklerin kemik iliği gibi derin dokulara kadar ulaşıp metabolizmayı bozabileceğine dair önemli bulguların bulunduğunu açıkladı.

Araştırmalar, plastik parçacıklarının insan vücuduna sindirim yoluyla girdiğini ve zamanla kana karışarak kemik dokusu içinde biriktiğini doğruluyor. Hayvan deneylerinde ise bu parçacıkların kemik büyümesini yavaşlattığı, kemik onarımı ve gelişimi için kritik olan osteoklast hücrelerini etkileyerek kemiklerin zayıflamasına, deformasyonlara ve kırılganlığa yol açabileceği gözlemlendi.

Laboratuvar ortamında yapılan hücresel çalışmalar, mikroplastiklerin hücre yaşlanmasını hızlandırdığını, farklılaşma süreçlerini bozduğunu ve iltihaplanmayı tetiklediğini ortaya koyuyor. Bu durum, dünya genelinde giderek artan osteoporoz vakalarının mikroplastik maruziyeti ile ilişkilendirilmesinin bir nedeni olarak değerlendiriliyor. Ancak uzmanlar, bu bağlantının insanlarda kesinleşmediğini vurguluyor.

Euronews’te yayınlanan güncel haberlerde de belirtildiği gibi, mikroplastiklerin sindirim sistemi aracılığıyla kana geçip kemik dokularında biriktiğine dair bilimsel kanıtlar artıyor ve bu durum kemik sağlığı üzerinde potansiyel riskler oluşturuyor.

Bilim dünyası, çevresel kirliliğin bir parçası olan plastik kullanımının yarattığı bu göz ardı edilen tehlikenin daha iyi anlaşılması için daha fazla araştırmanın yapılması gerektiğini ifade ediyor. Science Alert’in verilerine göre, yıllık plastik üretimi 400 milyon tonu aşarken, bunun sebep olduğu sera gazı salınımı da dünya çapında yaklaşık 1.8 milyar tona ulaşmakta.

Bireysel önlemler olarak ise içme suyunun filtrelenmesi, plastik şişelerden kaçınılması ve sentetik kıyafet kullanımının azaltılması mikroplastik maruziyetini azaltmaya yönelik öneriler arasında gösteriliyor.