Srebrenitsa Katliamı Nedir? – Srebrenitsa Katliamı Tarihi, Kurban Sayısı ve Soykırım Gerçeği

Srebrenitsa Katliamı, 1995 yılında Bosna Savaşı sırasında Avrupa’nın yakın tarihindeki en kanlı ve utanç verici insanlık suçlarından biri olarak hafızalara kazındı. Srebrenitsa Katliamı nedir, Srebrenitsa Katliamı tarihi, Srebrenitsa Katliamı kurban sayısı gibi en çok merak edilen sorulara yanıt verecek bu kapsamlı içerikte, soykırımın tüm boyutlarını, sorumluları, uluslararası yargılamaları ve anma süreçlerini detaylıca inceleyeceğiz.

Srebrenitsa Katliamı Nedir? – Bosna Savaşı’nda Yaşanan İnsanlık Suçu

Srebrenitsa Katliamı, Bosna-Hersek’te, Temmuz 1995’te, Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) güçleri ve onlara bağlı Sırp paramiliter gruplar tarafından gerçekleştirilen sistematik bir soykırım olarak tanımlanıyor. Özellikle Ratko Mladić komutasındaki birliklerin kontrolünde, BM koruması altındaki güvenli bölge statüsüne sahip Srebrenica, kısa sürede vahşetin sembolü haline geldi.

Katliam, sadece bir askeri operasyon değil; planlı, hedef gözeterek sivilleri toplu olarak yok etmeye yönelik bir soykırım stratejisinin uygulandığı korkunç bir suç olarak kayıtlara geçti. BM’nin koruması altındaki Srebrenitsa‘da yaşanan bu ihanet, uluslararası hukukun iflasını da simgeliyor.

Srebrenitsa Katliamı Ne Zaman Gerçekleşti? – Tarihi ve Zaman Çizelgesi

Srebrenitsa Katliamı tarihi, Temmuz 1995’e uzanıyor. 11–13 Temmuz 1995 tarihleri arasında Bosna Savaşı’nın en kanlı bölümlerinden biri yaşandı. Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge ilan edilen Srebrenica, Sırp güçleri tarafından kuşatıldı ve ele geçirildi.

Ratko Mladić liderliğindeki birlikler şehre girdikten sonra Boşnak erkek ve çocuklar sistematik bir şekilde ayrıldı, infaz edildi ve toplu mezarlara gömüldü. Kadınlar ve yaşlılar ise zorla yerlerinden edilerek otobüslerle başka bölgelere taşındı. Bu süreç, savaş suçlarının ve soykırımın en bariz örneklerinden biri olarak hafızalara kazındı.

Srebrenitsa Katliamını Kimler Yaptı? – Ratko Mladić ve Sırp Paramiliter Grupların Rolü

Srebrenitsa Katliamı kimler tarafından yapıldı sorusuna verilecek yanıt oldukça net. Katliamın baş sorumlusu, Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) komutanı Ratko Mladić oldu. Ayrıca Scorpions gibi Sırp paramiliter gruplar da bu vahşete katıldı.

Mladić’in kameralara “Türklerden intikam alma zamanı geldi” diyerek verdiği demeç, soykırım niyetini açıkça ortaya koydu. Sırp birlikleri, BM Barış Gücü askerlerinin önünde dahi planlı infazlar gerçekleştirerek uluslararası camiayı çaresiz bıraktı. Srebrenitsa katliamı, yalnızca askeri bir saldırı değil, etnik temizlik hedefiyle kurgulanmış bir soykırım girişimiydi.

Srebrenitsa Katliamında Kaç Kişi Hayatını Kaybetti? – Kurban Sayısı ve Toplu Mezarlar

Srebrenitsa Katliamı kurban sayısı 8.000’in üzerinde olarak kayıtlara geçti. Uluslararası mahkemeler, en az 8.372 Boşnak erkek ve çocuğun öldürüldüğünü onayladı. Toplu mezarlara gömülen kurbanların büyük kısmı kimliklendirme çalışmaları ile tespit edildi.

Potočari ve çevresindeki toplu mezarlar, bu insanlık suçunun en somut kanıtları arasında yer aldı. 2025 itibarıyla yaklaşık 7.000’den fazla kurban DNA testleriyle tanımlandı. Buna rağmen yeni toplu mezarların bulunmasıyla süreç hala tamamlanmış değil.

Srebrenitsa Katliamı Soykırım mı, Savaş Suçu mu? – Uluslararası Mahkemelerin Kararı

Srebrenitsa Katliamı savaş mı yoksa soykırım mı sorusu da çok soruluyor. Birleşmiş Milletler’in kurduğu Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY) ve Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), Srebrenitsa’da yaşananların soykırım olduğuna hükmetti.

Ratko Mladić ve Radovan Karadžić gibi isimler, soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suçlardan mahkûm edildiler. Bu karar, Avrupa’da II. Dünya Savaşı’ndan sonra resmen tanınan ilk soykırım örneği olarak tarihe geçti.

Srebrenitsa’da Ne Tür İnsan Hakları İhlalleri Oldu? – Toplu İnfazlar, Tecavüz ve Etnik Temizlik

Srebrenitsa Katliamı insan hakları ihlalleri arasında en belirgini toplu infazlar ve etnik temizlik hedefiyle yapılan zorunlu göç ettirme eylemleridir. 20.000’den fazla mülteci bölgeden zorla çıkarıldı.

Kadın ve çocuklara yönelik cinsel şiddet suçları işlendi. Birleşmiş Milletler raporları ve insan hakları örgütleri bu suçları kapsamlı şekilde belgeledi. Katliam, uluslararası hukukta insanlığa karşı suçların ve soykırımın tanımına birebir uyuyor.

Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Toplumun Tepkisi – Güvenli Bölge İhaneti ve Anma Günü

BM’nin Srebrenitsa’daki rolü de en çok eleştirilen konulardan biri oldu. Birleşmiş Milletler tarafından “güvenli bölge” ilan edilen şehirde konuşlu Hollandalı BM Barış Gücü askerleri, Sırp güçlerini durduramadı ve sivilleri koruyamadı.

Bu başarısızlık, BM’nin prestijini sarsarken, kurban yakınları ve dünya kamuoyunda derin bir öfke yarattı. Birleşmiş Milletler, 11 Temmuz’u “Srebrenitsa Soykırımını Anma Günü” ilan etti. Her yıl Marş Mira yürüyüşü gibi etkinliklerle soykırım kurbanları anılıyor.

Srebrenitsa Katliamında Mezarlar ve Kimliklendirme Çalışmaları – Potočari Anıt Mezarlığı

Srebrenitsa Katliamı mezarları arasında en önemlisi Potočari Soykırım Anıt Mezarlığı. Burada 6.500’den fazla kurbanın cenazesi defnedilmiş durumda. DNA testleriyle kimliklendirme çalışmaları halen devam ediyor.

2021 sonrası yapılan kazılarda Kalinovik gibi bölgelerde yeni toplu mezarlar bulundu. Bu durum, katliamın boyutlarının zamanla daha da ortaya çıkmasına yol açıyor.

Uluslararası Toplumdan Katliama Gelen Tepkiler ve Anma Törenleri

Srebrenitsa Katliamı anma törenleri, dünya çapında gerçekleşiyor. 2025’te 30. yıldönümünde binlerce kişi anma etkinliklerine katıldı. Avrupa Konseyi Başkanı, eski ABD Başkanları, AB yetkilileri gibi isimler katliamı lanetleyen açıklamalar yaptı.

Marş Mira yürüyüşleri, konferanslar, paneller ve belgesellerle soykırım bilinci canlı tutulmaya çalışılıyor. Uluslararası toplumun, benzer felaketlerin tekrar yaşanmaması için Srebrenitsa’yı unutmaması gerektiği her fırsatta vurgulanıyor.

Srebrenitsa Katliamı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Srebrenitsa Katliamı Ne Zaman Oldu? – Tarihi Detaylarla

Srebrenitsa Katliamı, 11–13 Temmuz 1995’te gerçekleşti. Bu tarihler, Bosna Savaşı sırasında yaşanan en trajik bölümü simgeliyor.

Srebrenitsa Katliamında Kaç Kişi Öldü? – Net Rakamlar ve Mahkeme Kararları

Uluslararası mahkemelere göre en az 8.000 ila 8.372 Boşnak erkek ve çocuk öldürüldü. Bu rakamlar, resmî olarak soykırımın boyutunu ortaya koyuyor.

Srebrenitsa Katliamı Kimler Tarafından Yapıldı? – Sorumlular ve Mahkûmiyetler

Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) ve Ratko Mladić önderliğindeki birlikler katliamı gerçekleştirdi. Mahkemeler bu suçu soykırım olarak tanıdı.

Srebrenitsa Katliamı Savaş mı Soykırım mı? – Uluslararası Hukukta Tanımı

ICTY ve ICJ tarafından soykırım olarak tanındı. Bu karar, modern Avrupa’da resmen tanınan ilk soykırım olarak önem taşıyor.

Srebrenitsa Katliamı Anma Günü Ne Zaman? – Resmî Anma Tarihi

11 Temmuz günü, BM tarafından Srebrenitsa Soykırımı Anma Günü olarak kabul edildi ve dünya çapında anılıyor.

Srebrenitsa Katliamı Mezarları Nerede? – Potočari ve Toplu Mezar Alanları

Potočari Anıt Mezarlığı başta olmak üzere, çevredeki toplu mezarlarda 6.500’den fazla kişi defnedildi. Kimliklendirme çalışmaları 2025 itibarıyla sürüyor.